ویژگی های مورفولوژیکی، ژنتیکی و اکوجغرافیایی گونه های بال بلند بخش onobrychis از جنسmill. onobrychisدر ایران

در این بررسی، 30 نمونه (6 جمعیت) از گونه­های بال بلند بخشه onobrychis از جنسmill.  onobrychis شامل گونه های o. verae širj., o. gontscharovii vassilcz., o. ptychophylla širj. & rech. f., o. sosnovskyi grossh. و o. araxina schischkin، از زیستگاه های طبیعی خود در ایران جمع آوری شدند. این نمونه­ها با استفاده از 45 ویژگی کمی و 15 ویژگی کیفی مورفولوژیکی مورد ارزیابی قرار گرفتند. به منظور بررسی تنوع ژنتیکی گونه های مورد نظر، از داده­های مربوط به توالی نوکلئوتیدی ناحیه its ژن   nrrnaاستفاده شد. در هر محل جمع آوری، اطلاعاتی شامل طول و عرض جغرافیایی، ارتفاع، جهت و میزان شیب، بستر، حداقل و حداکثر درجه حرارت سالانه، تعداد روز های بارانی، بارش سالانه و همچنین ویژگی­های مربوط به خاک از جمله  بافت، رسانایی الکتریکی، کربن آلی، نیتروژن کل، فسفر و پتاسیم در دسترس، ارزش مواد خنثی شونده،ph  و درصد اشباع ثبت شد. بررسی و مقایسه نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل خوشه ای داده های مورفولوژیکی، منجر به تشخیص دو گروه اصلی  گردید. این گروه­بندی مبین جدایی گونه های شمال غربی از شمال شرقی کشور ایران است. علاوه بر این، نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده های مربوط به توالی نوکلئوتیدی  its نیز نتایج به دست آمده از آنالیز داده های مورفولوژیکی را تایید می­کند. همچنین نتایج حاصل از آنالیز داده های اکولوژیکی به روش cca، تعداد روزهای بارانی، بارش سالانه، درصد شن و درصد سیلت خاک را به عنوان مهمترین عوامل مؤثر در جدایی این دو گروه معرفی کرد. همچنین چگونگی اثر عوامل زیست محیطی را برای هر یک از گونه ها  نشان داد. در این بررسیschischkin   o. araxinaبرای اولین بار از ایران گزارش می­شود. کلید شناسایی گونه های بال بلند بخشonobrychis  در ایران نیز ارائه شده است.